erug naar de Duitse zweefvliegerij tussen de oorlogen. In 1933 bemoeiden de nazi's zich met deze tak van sport. Zij zagen hier
een opleidingsmogelijkheid voor toekomstige gevechtspiloten. Het was Hermann Göring die eind maart 1933 alle bestaande vlieg-
sportverenigingen samenvoegde tot de Deutsche Luftsportverband DLV e.V. en zichzelf tot voorzitter van de nieuwe vereniging
bevorderde en Ernst Röhm koos tot plaatsvervangend voorzitter. En hier sloop ook gelijk de invloed van de SA de luchtsport binnen
en wordt de overeenkomst in uniform duidelijk.
T
Twee leden van de kortlevige DLV. Uniform bestaande uit blauwgrijze vliegerpet,
lichtbruin (SA)-hemd, blauwgrijze rijbroek en zwart leerwerk.
Boven rechts: zwart-rood petembleem, wit metaal.
Deutscher Luftsportverband DLV e.V.
De basis voor de oprichting van de DLV was de gedachte en een
behoefte aan een camoufleerd opleidingssysteem voor toekoms-
tige gevechtsvliegeniers. De belangrijkste aanwinst waren daar-
om de goed gestructureerde Rhön-Rossitten-Gesellschaft en de
Aero-Klub van Duitsland (die alleen als representatie naar het bui-
tenland toe werd gehandhaafd). Alle faciliteiten en onderzoeks-
en ontwikkelings-laboratoria werden naar de leiding van het DLV
over geheveld. De hoofdtaak voor de nieuwe organisatie was, zo-
als gezegd, de opleiding van gevechtspiloten. De 'Fliegerstürme'
van de SA werden uit de SA los gekoppeld en bij de DLV onderge-
bracht. Dit werd bepaald en door de gezamenlijke leiders van de
luchtvaartorganisatie van de SA geregeld op 21 juni 1933. Op de-
ze vergadering zei Hermann Göring volgens «Die Luftwacht» van
juni 1933:
"... De Führer heeft bepaald dat alle organisaties van de Duit-
se luchtvaart onder één noemer moeten worden samengevoegd.
Daarom heb ik met de stafchef van de SA en de Reichsführer-SS afgesproken, deze organisaties in het kader van de Deutsche Luft-
sportverband te verenigen. Zij zullen de basis voor nieuwe vliegenierseenheden vormen. ..."
Alle bij elkaar geraapte instellingen hadden dezelfde rechten en dienden hetzelfde doel.
Tussen 1933 en 1935, het moment van de onthulling van de tot dan toe gecamoufleerde Luftwaffe, werden eenheden van het
leger uit de dienst ontslagen en actief in de organisatie van de DLV opgenomen. Zij kregen een nieuw uniform met kenteken van
hun afkomst.
Op 17 april 1937 werd de DLV op bevel van de Führer ontbon-
den en de vervangende organisatie, het NSFK, opgericht. Het
NSFK was een betrekkelijk zelfstandige organisatie en viel slechts
onder verantwoording en beheer van de rijksminister voor lucht-
vaart, Hermann Göring. Daarover is na de oorlog wat gerechter-
lijk gesteggel geweest, toen duidelijk moest worden of de NSFK
een organisatie van de partij was geweest of niet. Het antwoord
op die vraag bepaalde naderhand of leden van de organisatie
pensioensrechten hadden of niet omdat leden van de partij die
niet hadden.
Het takenpakket van de NSFK was gelijk aan dat van de DLV.
Leider van de nieuwe organisatie werd luchtmachtgeneraal
Friedrich Christiansen die in 1943 werd vervangen door Alfred
Keller.
Friedrich Christiansen, leider van het NSFK van 1937 tot 1940. Hij was marine-
officier en zweefvliegenier tijdens de Eerste Wereldoorlog. Voor het neerhalen van
een Brits luchtschip kreeg hij van de keizer het Pour le Merite. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog was hij militair bevelhebber in bezet Nederland en werd na de oorlog
veroodeeld tot 12 jaar gevangenis omdat hij opdracht had gegeven tot het massa-
ker van Putten.
Generaal-overste Alfred Keller, opvolger van Christiansen als chef van het NS-
Fliegerkorps, was een oudgediende en had zijn sporen ruimschoots verdiend in de
Eerste Wereldoorlog en was een van de eersten die nachtelijke bombardements-
vluchten aan het westelijk front uitvoerde. Hij was ook de eerste die Parijs bombar-
deerde. Daarvoor kreeg hij het Pour le Merite. Toen Keller in 1943 leider van het
NSFK werd, was hij al 61 jaar oud. Tot dan toe was hij commandant geweest van
diverse luchtmacht-divisies. Hij was één van de meest onderscheiden officieren van
de Duitse luchtmacht.
NSFK-officieren op appel voor de zoveelste onderscheiding.
Hier ging het allemaal om: Iets dat de
Duitsers "Nachwuchs" noemen en nog
het best te vertalen is met "nieuwe
oogst". De jongens leren van de erva-
ring van de ouden en doen uiteindelijk
hun eigen ervaringen op. Want vliegen
in de eerste wereldoorlog is toch iets
anders dan in de tweede. Dit plaatje
geeft het goed weer: de arm hoort nog
bij de Hitlerjugend maar het jasje is al
van de NSFK dat hetzelfde blauw als
kleur heeft als de uniform van de lucht-
macht. Van de «Zögling» op weg naar
de Messerschmitt Me 109 of, als hij
mazzel had, naar de Focke-Wulf FW
190.
Het lidmaatschap van het NSFK was vrijwillig. Men kon echter
niet gelijktijdig lid zijn van SA, NSKK of SS. Daarmee concentreer-
de de organisatie zich volledig op de vliegerij en kon niet door
enige politieke invloed van haar taak worden afgeleid, hoewel er
wel een afdeling 'Wehrsport und nationalpolitische Schulung'
was ingericht.
Naast deze en administratieve, waren er volgende vliegtechnische afdelingen:
- Zweefvliegen
- Modelbouw
- Techniek
- Motorvliegen
- Ballonsport
Insignes en onderscheidingstekens van de NSFK
Zweefvliegeniersspeld 2de klas.
Evenementsplakketten
gebruikt om een deel van de
kosten te drukken.
Het was algemeen gebruik
bij de nazi's, herinnerings- of
donatiespeldjes te verkopen,
ook aan deelnemers die ze aan
familieleden en vrienden kon-
den door verkopen.
Rijks-vliegwedstrijd 1938
vlucht-coördinatie Berlijn.
Rijks-vliegwedstrijd 1938
kust-nachtvlucht.
Rijks-wedstrijden 1939
Alpen-doel-vlucht.
NS-Vliegerkorps - 19de Röhn Zweefvlieg-
wedstrijd 1938
Rijkswedstrijd van het NS-Vliegerkorps
- Düsseldorf 30-6 tot 2-7 1939
Rijkswedstrijd van het NS-Vliegerkorps
- Kassel 12 tot 14-8 1938
Achterkant van de medaille die aangeeft
dat deze wedstrijd met parachutisten-
vaardigheid te maken heeft.
Groot-vliegdag NSFK-groep 11. 2de
intern. luchtrace - Duits kampioenschap
bekwaamheidsvliegen. Frankfurt-M.-
Hessen-Westmark, 28/30-7 1939
NSFK-Duitslandvlucht 1937
NSFK-Duitslandvlucht 1938
En voor wie zich afvraagt hoe de ach-
terkant van zo'n NSFK-embleemfiguur
er uitziet, is hier een passend voor-
beeld van een schrijfbureaubeeldje op
een houten poot.
Niets werd aan de toeval over gelaten.
Wervingsaffiche van de NSFK met de
uitbeelding van de diverse vlieg-activi-
teiten.
NSFK-Sponsor-/donateurs-speld en donateurskaart van de groep 17 Ostmark
(Oostenrijk), Standarte (eskader) 111:
"De dank van de NSFK-man voor de donatie van 5 Mark voor zijn uniformering."
Linz (Donau), 1 maart 1939, getekend, de Standartenführer.
De speld kreeg men niet voor 5 mark, daar ging een aanzienlijker bedrag aan
vooraf of zelfs een maandelijkse donatie, vaak een lokker voor bedrijven met
belang in vliegtuigbouw. Silverkleurige metalen speld met donker geöxideerde
tekening NSFK, eikenbladeren en "F" (Förderer).
NSFK-stadsevenement, demonstratie voor ledenwerving en donaties.
Eerst zeul je het geval de berg op. Dat kan in opgevouwen toestand.
Maar het kan ook in volledig gemonteerde toestand. Je moet het maar willen.
Zweefvliegschool 'Hesselberg' in Franken. Het rennende volkje zijn de trekkers die
het vliegtuig de lucht in hebben getrokken.
Ze voelen zich stoer, de luchthelden van de nabije toekomst.
Over uniformering gesproken - hier hebben wij twee pagina's uit het organisatie-
boek van de NSDAP uit 1942. Met dit organisatieboek is iets eigenaardigs aan de
hand. In dit boek werd, onder andere, de uniformering van de diverse organisaties
binnen de NSDAP vastgelegd. Maar voor wie niet beter wist, was volgens dat boek
de NSFK een onderdeel van de partij-organisatie en misschien was het ooit de
bedoeling, dat het dat ook werd, maar zover is het nooit gekomen. In dit boek werd
op diverse fronten op de feiten vooruit gelopen en we kunnen aannemen dat men
bij het samenstellen van dat boek heeft gehoopt dat al de aangegeven wijzigingen
nog tijdens de oorlog zouden worden ingevoerd. Eigenlijk geeft dit boek een beetje
de organisatiedroom van de partij weer. Hoewel veel van de geïllustreerde bepa-
lingen inderdaad in de loop der tijd werden ingevoerd, maar andere bleven in de
oorspronkelijke staat steken, gewoon omdat er tijdens de steeds moeilijker wor-
dende oorlogshandelingen de tijd en het materiaal ontbrak. In het geval van de
NSFK bleven de uniformen praktisch ongewijzigd, mede door het feit dat de
organisatie als zodanig geen verleden kende, zoals SA of SS maar pas in 1937 was
opgericht. Om het toch nog voor het oog een relatie met de originele partij-orga-
nisatie te laten hebben, droegen de leden in ieder geval nog het bruine hemd van
SA, SS en de overige partij-gelieerde organisaties. Leiders zaten nog aan de SA-
achtige officierspet vast, maar verder was voor de kleurstelling naar de luchtmacht
gekeken.
Enkele uniformen uit «Uniforms & Badges
of the Third Reich»:
NSFK-Oberscharführer als leider van een
eskader in NSFK groot tenue.
Wat de kleurstelling aangaat...
licht bruin rood grijs-blauw
NSFK-Obertruppführer in de functie van
peleton-aanvoerder in klein dienst-
uniform.
NSFK-Sturmführer in NSFK uitgaans-
uniform.
Officiële NSFK-zweefvliegerhelm van bruin
kunststof, afgewerkt met bruin leer en geverfd
metaal.
Eigenaardige verschijning van een brandweerhelm
die mogelijk niet voor dat doel werd gebruikt maar
vanwege materiaalschaarste de vliegerhelm moest
vervangen. Bij verzamelaars zijn meer van dit soort
helmen opgedoken, allen met de brandweerhelm-
vorm, sommigen in het grijs met het logo aan de
voorkant. Mogelijk werd dit soort helemen ook
tijdens de oorlog gedragen door leden die waren
ingezet bij luchtafweer en reddingsdiensten tijdens
bombardementen.
NSFK-dienstdolk, schede en mes wit metalen beslag, schede
en handvat zwart, gegranuleerd leer, werd aan de riem gedragen
bij het dienstuniform of aan een riemje met ring door een gleuf in
de jaszak van het informeel dienstuniform of bij het uitgaanstenue.
Boelcke-herinnerings-armband - Het jachteskader Boelcke was
het meest beroemde en beruchte eskader uit de Eerste Wereld-
oorlog. In dat eskader vlogen o. a. Manfred von Richthofen, Ernst
Udet, Hermann Göring en alles wat als jagerpiloot een beetje
naam heeft gemaakt bij vriend en vijand.
